Gemilerde, demirleme ve yükleme işlerinde kullanılan, bir yükü çekme, kaldırma ve mayna etme yeteneklerine sahip makinelere ırgat denir.
gemilerin baş üstüne veya baş kasarasına yerleştirilen ve görevi çapanın (demir) funda ve virasını sağlamak olan bir makinedir.